Chổi dừa, chổi xương, chổi chà

Chổi chà (broom for scrubbing) là một loại dụng cụ vệ sinh truyền thống, thường được làm từ phần thân của lá dừa nước (tên khoa học: Nypa fruticans) – một loài cây thuộc họ Arecaceae (họ dừa). Loại chổi này không chỉ gắn liền với đời sống nông thôn mà còn thể hiện sự sáng tạo trong việc tận dụng nguyên liệu tự nhiên để tạo nên sản phẩm hữu ích cho sinh hoạt hàng ngày.

Chổi dừa nước thường được làm từ những tàu lá đã trưởng thành, có kích thước dài và độ đàn hồi cao. Khi thu hoạch, người ta loại bỏ phần cuống lá dày và chỉ giữ lại phần gân chính dài khoảng 1 – 1.2 mét (tương đương 100–120 cm) để tạo thành phần chổi. Các đoạn lá được xếp chồng, gập hai mép lại để phần lá con úp vào nhau (fold-in method), sau đó cố định bằng dây kẽm hoặc chỉ nilon trong suốt (transparent synthetic cord) để tăng độ chắc chắn. Trung bình, một cây chổi chà hoàn chỉnh cần sử dụng khoảng 5–6 lá dừa nước.

Loại chổi truyền thống này thường được ứng dụng cho các mục đích vệ sinh khu vực ngoài trời như: sân nhà, lối đi, nền xi măng, hay mặt đường. Một số dòng tương đương bao gồm chổi làm từ thân tre (bamboo broom) hay chổi gỗ. Trong khi đó, các khu vực trong nhà như sàn gạch, nền gỗ hay mặt đá lại thường sử dụng các loại chổi mềm hơn như chổi làm từ cỏ đót (soft straw broom), chổi rơm, hoặc chổi bông với cán nhựa (plastic-handle grass broom).

Cấu tạo và phân loại bộ phận

Một chiếc chổi chà tiêu chuẩn được chia thành ba phần chức năng rõ rệt:

• Phần tiếp xúc (brush head): Đây là phần nằm dưới cùng, tiếp xúc trực tiếp với bề mặt cần làm sạch, có khả năng loại bỏ đất cát, lá khô và vết bẩn cứng đầu.
• Phần thân nối (middle shaft): Bộ phận trung gian kết nối đầu chổi và tay cầm, giúp truyền lực hiệu quả khi quét.
• Cán cầm (handle): Phần trên cùng của chổi, được thiết kế vừa tay, hỗ trợ thao tác thoải mái khi sử dụng lâu dài.